Sünnet Hakkında Kapsamlı Rehber

Sünnet Nedir?

Sünnet, penisin baş kısmını örten deri parçasının cerrahi yoldan alınması işlemidir. Müslüman ve Yahudi topluluklarında zorunlu bir uygulama iken, Hristiyan ve diğer dinlere mensup toplumlarda sağlık amacıyla gerçekleştirilmektedir. Dünya genelinde en sık yapılan cerrahi işlemdir. Yaygınlığı nedeniyle, genellikle sadece uzman hekimler tarafından yapılması gereken ve cerrahi bir müdahale olan bu işlem, uzman olmayan kişiler tarafından da uygulanabilmektedir.

Sünnet ve İdeal Yaş

Birçok toplumda, tıbbi, dini veya hijyenik amaçlarla sünnet uygulandığı görülmektedir. Sünnet, pek çok yönüyle tartışma konusu olabilmektedir (medikal, dini ve kültürel boyutları). Özellikle sünnetin ideal yaşı hakkında farklı görüşler bulunmaktadır.

Faillik dönemi olarak bilinen 3-6 yaş arası, en tartışmalı dönemdir. Çocuklar bu dönemde cinsel kimliklerini anlamaya ve erkek-kız ayrımına başlamaktadırlar. Meşhur Oedipus kompleksi, bu döneme denk gelmektedir. Bu yaş aralığında gerçekleştirilen sünnetin psikoseksüel olumsuz etkileri olabileceği hipotezi ileri sürülse de (yaklaşık 100 yıl önce S. FREUD tarafından) bu iddiayı kanıtlayabilecek bir çalışma bulunmamaktadır; aksine, bu durumu destekleyen birçok çalışma mevcuttur.

Aynı zamanda yapılan çalışmalarda, 3-6 yaş arası sünnet uygulanan çocuklarda sünnet sonrası stres ve korku seviyelerinin, diğer yaş gruplarına göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Dini nedenlerden dolayı sünnet olan vakalarda, medikal nedenlerden dolayı sünnet olanlara göre stres ve korkunun daha az gözlemlendiği bulunmuştur. Sosyoekonomik durumu iyi olan ailelerin çocuklarının, daha düşük sosyoekonomik duruma sahip olan çocuklara göre sünnet sonrası stres faktörünün daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ancak, hiçbir çocukta kalıcı bir sorun saptanmamıştır. Sünnete bağlı anksiyete ve korkunun 10 gün içerisinde ortadan kalktığı gözlemlenmiştir. Ayrıca, sünnet öncesi motivasyonun, sünnet sonrası ailenin işini kolaylaştırdığı ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, 3-6 yaş arasında yapılan sünnetlerde, kısa ve uzun dönemde psikolojik etkilerini net olarak değerlendiren bir çalışma olmamakla beraber, 3-6 yaşındaki çocuğuna sünnet yaptırmak isteyen bir ailenin endişelenmesine gerek olmadığı kanaatindeyim.

Sünnet ve İdrar Yolu Enfeksiyonu

Çocuklarda idrar yolu enfeksiyonu sık hastane başvurularından biridir. Uzun dönemde böbrekte hasar (skar), hipertansiyon ve kronik böbrek yetmezliği gibi olumsuzluklara sebep olabilir.

Sünnet derisi, idrar yolunda enfeksiyon oluşturan mikropların barınması için uygun bir ortamdır. İdrar yolu ağzı ve etrafında daha fazla mikro organizmanın bulunduğu gösterilmiştir. Özellikle E. coli adlı bakterilerin, sünnet derisinin iç tarafında yerleştiği tespit edilmiştir. Genel olarak sünnet derisinin çıkarılması ile bakteri birikiminin önlenmesi ve idrar yolu enfeksiyonunun azaltılabileceği düşünülmüştür.

Bebeklik döneminde sünnetin idrar yolu enfeksiyonu üzerindeki etkisi önemlidir. Erkek çocuklarda idrar yolu enfeksiyonu, ilk yıl içinde daha fazla gözlenir. Yapılan çalışmalarda, 1 yaşından önce sünnet olan bebeklerde, sünnet olmayanlara göre idrar yolu enfeksiyonu 9 kat daha fazla görülmüştür. Güncel yayınlara göre enfeksiyonu önlemek amacıyla sünnetin ilk bir ay içinde yapılması gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca, ağrı duyarlılığının düşük olması, lokal anestezi ile uygulanabilir olması ve yeni damarlanmanın iyi olması nedeniyle de bu konu tartışmaya açıktır. 1 yaşından sonra yapılan sünnetin, idrar yolu enfeksiyonunu %85 oranında koruyucu etkisi olduğu gösterilmiştir.

Sünnet işlemi, bireyde sağladığı birçok ürolojik yararın yanı sıra, idrar yolu enfeksiyonunun önlenmesinde etkili bir yöntem olarak görülmektedir.

Sünnet Koteri Nedir, İnternet Ailelerin Kafasını Nasıl Karıştırır?

Koter konusunda ailelerin kafası, ne yazık ki internetteki koter konusunu bilmeden yazılan yazılar nedeniyle (çünkü yazıları yazanlar site çalışanı) oldukça karışıktır. Ben de bu konuda ailelerin sık sık sıkıntıya düştüğünü, acaba yanlış mı yaptık, doğrusu bu değildi? gibi düşüncelere kapıldıklarını görmekteyim.

Sünnet esnasında deriyi keserken kullanılan aletleri özetlemek gerekirse;

1. Cerrahi makas
2. Cerrahi bistüri
3. Isı koteri (dia koter)

Koter Nedir, Kaç Çeşidi Vardır?

Koter, cerrahi işlem sırasında dokuyu kesmek ya da kanamayı durdurmak için kullanılan aletlerdir. Çeşitleri bulunmaktadır. Elektrik enerjisi ile veya ısı enerjisi ile gazla çalışarak dokulara işlem uygulanmaktadır. Penis dokusu, monopolar elektrik enerjisine karşı hassas olduğundan, penis üzerinde monopolar elektrik koterleri kullanılmaz.

1. Isı koterleri
2. Elektro koterler
3. Plazma koterler
4. Ultrasonik koterler
5. Argon koteri

Sünnette lazer olarak adlandırılan herhangi bir cihaz yoktur. Halk arasında kanamasız sünnet, lazerle sünnet olarak bilinen cihaz aslında ısı koteridir. En az 30-40 yıldır güvenli bir şekilde kullanılmaktadır.

Bu şekilde bir cihazdır. Cihaz genellikle pil ile çalışır ve ucundaki metal kısmı ısıtarak ısı enerjisi ile sünnet yapılır. Sünnet esnasında penise elektrik akımı verilmez; cihazın ucundaki metal, ısınarak dokuyu keser. Bu sistemle sünnet aslında dünya çapında yüzyıllardır yapılmaktadır (ısı enerjisini başka yöntemlerle hallediyorlardı). Kabul görmüş bir sistemdir. Kongrelerde defalarca sunumu yapılmıştır.

Gelelim sürekli internetteki kafa karışıklığına neden olan açıklamalara. İnternetteki yazılarda koter denince akla yalnızca bir alet geliyor, halbuki bunlar çeşit çeşit olup, isim olarak hepsine koter terimi kullanılmaktadır. Isı koterleri güvenli bir şekilde sünnet için kullanılabilirken, monopolar elektro koterler kullanılmaz. Zaten sağlık bakanlığı da bu konuda bildiri de bulunmuştur; sünnette monopolar elektro koter kullanmak yasak ve tehlikelidir. Elektrikli koterler kendi aralarında genel olarak bipolar ve monopolar olarak ikiye ayrılır. Elektrik enerjisi ile dokulara işlem uygulanırken, penis dokusu monopolar elektrik enerjisine karşı hassas olduğu için penis üzerinde monopolar elektrik koterleri kullanılmaz. Bipolar elektrik koterleri kullanılabilir; bipolar, iki uç arasında gidip gelen elektrik enerjisi anlamına gelir ve elektrik enerjisi etrafa yayılmadan lokal küçük bir alanda kullanılır. Bu tür elektrik koterleri de güvenli bir şekilde kullanılabilir.

Yasak olan koter monopolar koter; yukarıdaki resimde görmektesiniz.

Bipolar koter güvenli bir şekilde kullanılan koterdir.

Sonuç olarak, ısı koterleri ve bipolar koterler güvenli bir şekilde kullanılırken, monopolar teknoloji yasaktır. Bununla birlikte, en önemli konu zaten bu konuda yetkin kişilere, yani ürologlara, yaptırılmasıdır. Çünkü penis ile ilgili yalnızca sünnet değil, diğer detaylı operasyonların hepsini üroloji yapmaktadır.

Yenidoğan Sünnetinin Yararları Nelerdir?

1. Yenidoğan döneminde sünnetin iyileşme süreci oldukça hızlıdır. Yara çabuk iyileşir.
2. Bebek psikolojik olarak sünnetten etkilenmez.
3. Yenidoğan sünnetinde kanama riski oldukça düşüktür.
4. Yenidoğan sünneti yapılan çocuklarda idrar yolu enfeksiyonları nadir görülmektedir.
5. Sünnet için yalnızca lokal anestezi uygulanması yeterlidir. Bu sayede sünnet öncesinde çocuğun aç kalması gerekmez. Hatta çocuğun sakin durması için sünnet esnasında biberonla beslenebilir.
6. Genel anestezinin olası problemleri yaşanmaz.
7. Sünnet sonrasında ağrı kesici ihtiyacı oldukça azdır.
8. Sünnet sonrasındaki evde bakım çok kolaydır ve herhangi bir sağlık görevlisine ihtiyaç olmadan yapılabilir.

Yenidoğan Sünneti Ne Zaman Yapılır ve Ne Kadar Sürer?

Bebeğin sünnet olmasına engel olacak tıbbi bir neden yoksa, doğumdan sonraki ilk 24 saatten itibaren 90. güne kadar yapılabilir. İşlem yaklaşık 6-8 dakika sürer. Kendi tecrübeme göre, yenidoğan sünnetini operasyon sonrası konforu nedeniyle tercih etmekteyim.

Hipospadias Nedir?

Erkek çocuğun idrar yaptığı deliğin, penisin ucunda değil, penisin altında, torbaya daha yakın bir yerde olmasıdır. Halk arasında "peygamber sünnetli" doğmak olarak adlandırılan bu durumda, idrar yapılan delik ile penis ucu arasındaki bölgede idrar kanalı tam olarak oluşmamıştır.

Hipospadias, “peygamber sünneti” idrar deliğinin yerleşimine göre sınıflandırılmaktadır. Penisin baş kısmında yer alan, normal idrar deliğinin olması gereken yere çok yakın olan bu olgulara, “glandüler hipospadias” denir. Penis baş kısmı ile penis gövdesi arasındaki birleşim yerinde yerleşirse, “koronal hipospadias” adı verilir. Her iki durum genel olarak “distal hipospadias” tanımlaması altında yer alır; çocuklarda en sık karşılaşılan ve cerrahi başarı oranının en yüksek olduğu grup bu gruptur. Daha aşağı yerleşimli hipospadiaslar da mevcuttur; idrar deliğinin yerleşimi penis gövdesinin herhangi bir yerinde, penis ile torbaların birleştiği bölgede hatta popoya yakın bölgede bile olabilir. Bu şekilde olanlara ise “proksimal hipospadias” adı verilir.

Hipospadias Nasıl Anlaşılır?

En önemli belirti, idrar deliğinin penis ucunda değil, penis gövdesinin daha aşağı bir kısmında açılmasıdır.

Hipospadias, halk arasında farklı isimlerle adlandırılmaktadır; peygamber sünnetli, doğuştan sünnetli doğmak veya yarım sünnetli olarak anılabilmektedir. Bunun temel nedeni, bu çocuklarda sünnet derisinin ön tarafının gelişmemiş olmasıdır. Sünnet derisi, penisin yalnızca arka kısmında bulunmaktadır. Dolayısıyla, sünnet derisi anormal olan tüm bebek ve çocuklar bir ürolog tarafından görülmelidir.

Peygamber Sünnetli Doğum Ne Sıklıkta Görülür?

Tamamen doğumsal bir durumdur. Nedeni kesin olarak bilinmemektedir. Anne karnındaki hormonal uyarıların eksik kaldığına yönelik bazı çalışmalar vardır ve özellikle düşük doğum ağırlığı olan veya tüp bebek gibi gebeliği sağlamak için tıbbi tedavi alan bebeklerde daha sık görüldüğü rapor edilmiştir.

Geçtiğimiz yıllarda 800 doğumda 1 bebekte görülürken, son yıllarda her 250 erkek doğumdan birinde görünmesi, çevresel kirliliğin, gıda değişiminin ve modern çağın bilmediğimiz başka zararlarının olabileceğini düşündürmektedir.

Ailevi, ırsi ve genetik bir özelliği vardır. Hipospadiaslı babaların oğullarında veya çocukların kardeşlerinde görülme ihtimali daha yüksektir.

Bebek doğduğunda veya sünnet düşünüldüğünde yapılacak dikkatli bir fizik muayene ile tanı rahatlıkla konulabilir.

Hipospadias Doğumsal Bir Durum mudur?

Kesinlikle doğumsal bir durumdur. Nedeni kesin olarak bilinmemektedir. Anne karnındaki hormonal uyarıların eksik kaldığına yönelik bazı çalışmalar mevcuttur ve özellikle düşük doğum ağırlığı olan veya tüp bebek gibi gebeliği sağlamak için tıbbi tedavi alan bebeklerde daha sık görüldüğü tespit edilmiştir.

Geçtiğimiz yıllarda 800 doğumda 1 bebekte görülürken, son yıllarda her 250 erkek doğumdan birinde görülmesi, çevresel kirliliğin, gıda değişiminin ve modern çağın bilmediğimiz başka zararlarının olabileceğini düşündürmektedir.

Ailevi, ırsi ve genetik bir özelliği vardır. Hipospadiaslı babaların oğullarında veya çocukların kardeşlerinde görülme ihtimali daha yüksektir.

Bebek doğduğunda veya sünnet düşünüldüğünde yapılacak dikkatli bir fizik muayene ile tanı rahatlıkla konulabilir.

Sünnet Gerekli midir?

Dini yönden yapılmasının yanı sıra, sağlıklı bir yaşam için de sünnet önerilmektedir. ABD ve Avrupa'da günümüzde %30 oranında sünnet, sağlık nedenleri ile yapılmaktadır.

Sünnet Yaşı Ne Olmalıdır?

Her yaşta yapılabilir. Yenidoğan dönemi, birçok uzman tarafından en uygun dönem olarak kabul edilmektedir. Hatta çocuğun sünnetli olarak annesi ile birlikte evine taburcu olması mümkündür. 2 yaşın altında yapılmalıdır. 2-6 yaş arası, psikolojik etkilenme nedeni ile önerilmese de sedasyonla yapılmasında bir sakınca yoktur. 8 yaşından sonra tekrar öneri getirilse, bazı çocuklarda korkular daha da pekişmiş olabilir ve korkuları olan, bunu sorun yapan her çocukta anestezi ile sünnet önerilir.

Sünnet Lokal Anestezi ile mi Yoksa Genel Anestezi ile mi Yapılmalı?

Bizim önerimiz, 1 yaş altında her çocuğa lokal anestezi ile sünnet yapılmasıdır. 2-7 yaş arasında aile ile konuşularak karar verilebilir. Sedasyonla yapılmasının da faydası vardır. Daha büyük çocuklarda çocukla konuşarak karar verilir. Bazı çocuklar çok rahat izlenimi verir ve lokal yapılabilir. Bazı çocukların korkusu tavan yapmıştır; bunlarda da sedasyon ve anestezi ile sünnet önerilmektedir.

Sünnet Hangi Yöntemle Yapılmalı?

Doğal olarak her aile, kendi oğlu için en iyisini ister. Ailelerin kafası, ne yazık ki bu konuda çok karışıktır; internette birbirinden çok farklı bilgiler olduğu için. Yöntem olarak en yaygın olanı, klasik cerrahi sünnet dediğimiz sünnet derisinin bistüri ile kesilmesi, kanama kontrolü yapılarak derinin 4-10 adet dikişle karşılıklı dikilmesi şeklinde yapılmaktadır. Derinin kesilmesi makasla çepeçevre olabilir. Bistüri ile işaretlenerek halka şeklinde çıkarılabilir. Giyotin usulü, glans korunarak kesilebilir. Dia koter yani ısı enerjisi ile kesilebilir. Özel geliştirilmiş Gomco veya plastik sıkıştırıcılar kullanılabilir. Ben giyotin usulünü hızlı, etkin ve kozmetik bulduğum için tercih ediyorum.

Sünnet Yapılırken Risk Faktörleri Nedir?

Her cerrahi işlemin bir riski vardır. Kanama, şişme, enfeksiyon, morarma, gangren, fistül ve glans kaybı nadir de olsa meydana gelebilir.

Doktor Randevusu Öncesi Neler Yapılmalıdır?

5 yaş üzeri çocukların hekimle daha önceden tanışması uygun bir harekettir. Çocuğun aile tarafından rahatlatılması, işlem hakkında kısa bilgiler verilmesi ve asla yalan söylenmemesi önemlidir. Mahallede şehir efsaneleri ile yetişen çocukların korkuları daha fazla olabilir. Çocuğa ağrı duymayacağı, işlemin basit bir aşıdan öte olmayacağı anlatılmalıdır. Lokal anestezi ile yapılan sünnette dahi iğneyi duymaması için kremler kullanıyoruz. Çocuk bunu bilmeli ve rahatlatılmalıdır.

Sünnet Tetkik Yöntemleri Nelerdir?

Lokal anestezi ile yapılacaksa ve kanama bozukluğu yoksa bir tahlil gerekmez. Ancak 10 binde bir kanama bozukluğu olabileceği unutulmamalıdır.

Sünnet Sonrası Yaşam Stili Önerileri

Sünnet sonrası sadece gazlı bezi hafif ıslatan kanamadan endişelenmeyiniz. Çocuğu ılık suya oturttuktan sonra pansumanı yavaşça çıkarın. Penisin tepesini kontrol edin; pembe veya hafif mor olması gerekir. Etrafa taşan kanama durumunda doktoru arayınız. Bazı şişman çocuklarda penis gömüktür ve aileler penis yok diye telaşa düşerler. Bu normal bir durumdur.